Wandelen in Doorwerth

Beginpunt: Fietspad door het Wodanswoud
Eindpunt: Fietspad door het Wodanswoud
Lengte: 3,5 (km)
Aantal bezienswaardigheden: 18
 

Parkeren:

• Geen gevonden

Openbaar vervoer:

• Buurtbus Hotel Wolfheze
• Bushalte Doorwerth Kerklaan

Horeca:

• Geen gevonden

Links:

• Deze wandeling in tegengestelde richting
• Print deze wandeling
• Deze route op je mobiel wandelen
• Detailkaart bij deze wandeling
• Bekijk deze wandelroute op Google Earth
• Download de wandelroute op je GPS (GPX)
• Deze route als lijst met coördinaten

Tweeten

Aan de zuidoost kant het Landgoed Wodanswoud ligt dit fietspad. Aan de rand van het weiland kun je nog enkele bijzondere naaldbomen zien van het Landgoed. Landgoed Wodanswoud is voor publiek gesloten. Aan de noordwest kant zijn de aarden wallen nog te zien, die om het akkerland lagen. Vroeger dienden deze wildwallen om het wild buiten te houden.

Route:

• Neem bij de haakse bocht in het fietspad, het pad schuin het bos in.
• Loop door tot de asfaltweg (Wolfhezerweg).

De dansende eiken markeren de Wolfhezerweg. De Wolfhezerweg is het verlengde van de Italiaanseweg. Deze weg werd in 1848 aangelegd door Baron van Brakell - heer van kasteel Doorwerth - om snel met de koets vanuit zijn kasteel aan de Rijn bij station Wolfheze te komen.

Hoe deze dansende eiken zijn ontstaan is onduidelijk. De weg is aangelegd langs oude scheibomen, die langs de perceelgrenzen aangeplant werden. Waarschijnlijk is daarna deels door bewuste snoei dit romantisch karakter van de dansende eiken met kromme overhangende takken ontstaan. weet iemand of deze eiken op de lijst van monumentale bomen staan?

Route:

• Loop de Bilderberglaan in.

Je staat bij een van de vier hoekpunten van een 450 jaar oude houtwal. De wal moest 10 morgen cultuurgrond beschermen tegen wild en vee dat in de bossen graasde. Een morgen is een oppervlaktemaat. De wal is nog goed te zien, ook op de recente kadasterkaart bij je route.

In 1568 kregen Johan Boumeister en Hendrick Herbers toestemming van de Koninklijke rentmeester van de Staten van Gelderland om 10 morgen heidevelden te ontginnen. Het land moest door een 'gesworen lantmeter' worden afgemeten. De afmetingen binnen de houtwal kloppen dan ook precies.

Dit type houtwal werd van de 14e tot in de 19e eeuw aangelegd. Toen het prikkeldraad werd uitgevonden raakten deze zandwallen met begroeiing als afscheiding in onbruik.

Route:

• Sla rechts af bij de witte slagboom (Bilderbergbossen).
• Het graspad loopt langs een 450 jaar oude houtwal.

De verhoging langs het pad is een oude houtwal. Deze wal is door de Staten van Gelderland aangelegd langs de weg van Oosterbeek naar Wolfheze, in de tijd van Stadhouder-Koning Willem III.

Uit het Gelders archief blijkt dat de rekenmeester van de rekenkamer een bestek maakte. Nauwkeurig werd de maatvoering voor de houtwal beschreven, de sloot 1 meter (3,5 voet) diep en 1,80 meter breed (6 voet), de wal 3 voet en 2 duim hoog en beplant met eikenhout, beukenhout en sleedoorn. Ook de tijd dat het klaar moest stond in het bestek. Het werk werd vervolgens openbaar en in stukjes aanbesteed bij opbod en afslag. Boeren en arbeiders schreven in op een stukje. 1 Arbeider kon ongeveer 7,6 meter per dag aanleggen. De beloning was laag, maar wel een kans om in de winter voor brood op de plank te zorgen.

De Rekenkamer was in die tijd van de beheerorganisatie van de Staten van Gelderland.

Route:

• Sla links af, het pad midden over de heide tot het bankje en de grafheuvel.

Na een zomerbui ruik je de zoete heidehoning en zoemt de hele lucht van de honingbijen en hommels.

Heb je de grafheuvel opgemerkt? Het is een van de vele grafheuvels uit de steentijd die in dit gebied te vinden zijn.

Route:

• Neem op de zes sprong het pad links van de meerstammige berk.
• Sla rechts af omhoog bij het weitje.

Op de Bilderberg staat een merkwaardig huisje, wat wij het picknickhuisje hebben genoemd.
Is het romantische huisje een toeristisch relict?

Route:

• Sla links af.
• Sla rechts af op de laan met het fietspad (Brede Laan).

Je staat op de kruising van de Bredelaan en de Van Tienhovenlaan.
De Rotterdams bankier Van Tienhoven kocht in 1913 het landgoed De Bilderberg. Hij liet er een fraaie villa - nu Hotel Bilderberg Oosterbeek - bouwen. Van Tienhoven behoorde tot de succesvolle ondernemers en bankiers, die naar de Veluwezoom kwamen voor rust, natuur en cultuur.

Landschapsarchitect Voorhoeve mocht het landgoed omtoveren tot een buitenplaats met een tuin in Engelse landschapsstijl. Hij breidde ook het netwerk van lanen in de aangrenzende bossen sterk uit. Deze lanen zijn nog steeds na honderd jaar goed te zien.
De gemeente vindt het belangrijk dit historische patroon van lanen te bewaren en te onderhouden. Als er bomen van een laan sterven door ouderdom, worden deze bomen daarom in z'n geheel in een keer herplant.

Route:

• Neem het bospad rechts van de witte paal.
• Loop richting watertoren en neem het pad erlangs.

Tot ongeveer 1940 moesten watertorens op hoge plekken de druk in de waterleidingen in de omgeving op peil houden. De toren met bouwjaar 1938 heeft een hoogte van 22,35 meter en een tankinhoud van 150 m3. Tegenwoordig wordt de waterdruk in de leidingen op peil gehouden met elektrische pompen.

De gemeente wilde het gebouw, dat nu geen openbaar nut meer heeft verkopen. De watertoren is een uitstekende verblijf voor vleermuizen in zomer en winter.
In 2011 hebben omwonenden de watertoren gekocht voor 10.000 Euro om dit monument en de vleermuizen veilig te stellen.
Zoals je ziet is de watertoren ook een goede plek voor zendmasten.

Route:

• Vervolg het pad omlaag aan de overkant van de asfaltweg.
• Steek de provinciale weg (Utrechtseweg) over.

Verschillende huizen langs de Utrechtseweg hebben nog een rieten kap.
Grote huizen langs de grote uitvalswegen waren een gewilde plek om te wonen, zoals ook hier langs de Utrechtseweg. De huizen staan allemaal een eind van de weg af. Door de groene scheiding op de grens tussen twee huizen, bijvoorbeeld met rododendrons tot aan de weg, kan een voorbijganger elk huis apart bewonderen.
Huizen werden ook gebouwd om gezien te worden.

Route:

• Sla rechts af na de stenen zuilen (Hoog Oorsprong), de klinkerweg (Italiaanseweg) in.
• Loop door tot op een kruising van lanen.

Kruising met veel verschillende lanen.

De bossen van oude landgoederen zoals van de Heerlijkheid Doorwerth werden doorsneden door wegen met bomen, de lanen. Dit was niet alleen gemakkelijk voor de bosbouw voor de afvoer van hout, maar ook de jagers konden zich te paard zo snel door de bossen verplaatsen achter het opgejaagde wild aan.

Route:

• Vervolg de klinkerweg en loop door tot waar deze een bocht naar links maakt.

Het hout van de dikke oude bomen in deze omgeving zijn vrijwel allemaal waardeloos, het is niet te gebruiken als timmerhout. Door de gevechten die hier in 1940-1945 en vooral in september 1944 plaatsvonden bij de Slag om Arnhem zijn er veel metaalscherven in het hout doorgedrongen. Metaalstukken maken dat het hout alleen gebruik kan worden als brandhout. Op deze boom is met enige fantasie een datum te lezen.

Route:

• Loop een stukje verder tot bij de rij laanbomen.

Karakteristiek voor de Italiaanseweg zijn de oude beuken. Zij vormden niet alleen de afscheiding van het grondgebied van Kasteel Doorwerth, grensbomen dus, maar zijn de natuurlijke cultuurhistorische monumenten langs deze bijzonder weg. Het is bijzonder dat juist de afgelopen 10 jaar veel beuken zijn doodgegaan. Weet iemand wat hier een oorzaak zou kunnen zijn, anders dan ouderdom? Verzwakte bomen worden door schimmels aangetast. Je ziet dan ook vaak paddenstoelen op de stam of aan de voet van de boom.

Route:

• Vervolg de klinkerweg.

Boswachterswoning op/van het voormalige Landgoed De Zilverberg. Opvallend zijn de donkergroene luiken met het witgele gestileerde bloem, het logo van het Geldersch Landschap. Het is een oud gebruik dat landeigenaren hun "logo" (kenmerk) op de luiken van de boerderijen op hun landgoed lieten schilderen. Volgens onze informatie is het een gestileerde bloem van een mispel. Is er enige informatie over dit huis beschikbaar bij het Geldersch Landschap? Welke rol speelde dit huis in de oorlog? Of werd het na de oorlog weer opgebouwd?

Route:

• Vervolg de weg tot de kruising bij de poel (rechts).

In het dal naast de Italiaanseweg ligt een poel, waar vrijwel altijd water in staat. Het is waarschijnlijk een sprengkop van de Seelbeek. Aan de steile randen is te zien dat mensen al jaren dieper graven om water in de poel te houden. Door dieper te graven worden nieuwe watervoerende lagen aangesneden. Het in de bodem verzamelde regenwater uit een gebied van ongeveer 1,5 -5 km rondom levert via niet doorlaatbare leemlagen water aan deze poel. Op meerdere plaatsen op de stuwwal kun je zulke gegraven sprengkoppen (poelen) vinden.
De helling boven de poel is archeologisch zeer interessant en daarom beschermd gebied.

Route:

• Neem het bospad de heuvel op tot de driesprong bovenaan.

Op een kaart uit 1756 staat de top van de Zilverberg al vermeld. De rechte laan die je ziet, staat al op die oude kaart. gelukkig is deze laan eind vorige eeuw hersteld. De rechte laan liep door over deze top en was versierd met cirkels van opgaande laanbomen (rondelen). De markantste lag op deze top. Vanaf dit punt kan de wandelaar helaas niet meer genieten van uitzicht over het lage eikenhakhout. De rechte lanen waren vooral nuttig voor de bereikbaarheid van de percelen voor bosbouw en de jacht. de rondelen, waren een soort rotonde voor de jachtkoetsen.

De rekenkamer- de toenmalige beheerorganisatie - van de Staten van Gelderland had de rondelen en de rechte lanen laten aanleggen. De Staten van Gelderland waren eigenaar van de bossen van de Zilverberg. In 1804- de Franse tijd onder Napoleon- werden kavels met bomen verkocht, onder meer uit de Zilverberg. Dat gebeurde om de hoge belastingen te betalen die de Franse overheid aan ons oplegde.

In 1923 -1924 bouwde een exploitatiemaatschappij (soort projectontwikkelaar) Huize Eekland. De eigenaar liet het bijna twee eeuwen oude rondeel van beuken bovenop de Zilverberg rooien. De bomen zouden te oud en te aftands zijn.

Route:

• Sla rechts af op de driesprong bij de top.
• Vervolg het pad de heuvel af tot de kruising.

Soms wordt een bosperceel geheel gekapt en planten we nieuwe bomen. Dichte jonge boomaanplanten zijn een goede schuilplaats voor het ree.

Route:

• Ga rechtdoor op de kruising de berkenlaan in.

De Berkenlaan op de Zilverberg is een afscheiding tussen de percelen bosbouw en percelen met landbouw. Naarmate de lanen ouder, zoals de beuken langs de Italiaanseweg, zijn is de erfafscheidingen vaak ook ouder.

Route:

• Loop door tot de provinciale weg (Utrechtseweg).
• Steek iets verder links over bij de stoplichten.
• Neem het fietspad het bos in.
• Loop door tot het huis links.

Is de oude tol een tolhuis aan de oude handelsweg tussen Ede en de Rijn?.

Route:

• Vervolg het pad tot een scherpe knik naar rechts.
• Loop ongeveer 20 meter door tot een bospad links.

Aan de zuidoost kant het Landgoed Wodanswoud ligt dit fietspad. Aan de rand van het weiland kun je nog enkele bijzondere naaldbomen zien van het Landgoed. Landgoed Wodanswoud is voor publiek gesloten. Aan de noordwest kant zijn de aarden wallen nog te zien, die om het akkerland lagen. Vroeger dienden deze wildwallen om het wild buiten te houden.

Deze pagina voldoet aan de volgende internet standarden van het W3 Consortium (W3C).

• Home
• Nieuws
• Wandelingen
• Achtergrond informatie over dit project
• Technische achtergronden
• Contact informatie
• Links

• Index: A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z

• Wandel ook in: Doorwerth, Heelsum, Heveadorp, Oosterbeek, Wolfheze, Renkum. Meer wandelingen.